SLOBODNA ZONA JUNIOR
AKTIVNOSTI PROJEKTA SLOBODNA ZONA JUNIOR
Program Slobodna zona Junior uspostavljen je 2006. godine sa namerom da se u Srbiji pokrenu razgovori i prošire znanja o aktuelnim društvenim i političkim temama iz celog sveta, te da se putem primene angažovanih filmova u obrazovanju doprinese razvoju kritičkog razmišljanja kod mladih ljudi, povećanju medijske pismenosti, tolerancije, te razbijanju predrasuda i stereotipa.
Program se tokom godina širio, te danas obuhvata aktivnosti u osnovnoškolskoj, srednjoškolskoj i visokoškolskoj nastavi, kao i vanškolske programe za srednjoškolce. U okviru potprograma Slobodna zona u osnovnim i srednjim školama do sada je izdato 4 priručnika praćenih kompilacijama filmova za korišćenje filma u nastavi u osnovnoškolskom i srednjoškolsom obrazovanju. Seminar u okviru ovog programa do sada je prošlo više od 1300 nastavnika osnovnih i srednjih škola iz cele Srbije, a program je iz ciklusa u ciklus bivao akreditovan od strane Zavoda za unapređenje obrazovanja i vaspitanja.
Nakon višegodišnjeg rada u osnovnoškolskom i srednjoškolskom obrazovanju, metodika rada sa filmom kao nastavnim sredstvom uvedena je i u visokoškolsko obrazovanje. Tokom školske 2016/2017. godine akreditovan je i novi predmet “Film u nastavi”, koji je realizovan na studijskom programu master akademskih studija Centra za obrazovanje nastavnika na Filozofskom fakultetu u Beogradu. U okviru ovog programa u saradnji sa organizacijom People in Need iz Praga, izdali smo i priručnik za studente, zasnovan na češkoj upotrebi filma u visokoškolskom obrazovanju.
Deo projekta Slobodna zona Junior čine i radionice angažovanog dokumentarnog filma za srednjoškolce – Regionalni kamp angažovanog filma za srednjoškolce i škola dokumentarnog filma za srednjoškolce “Free Zone Filmmaker School” (namenjena srednjoškolcima sa teritorije grada Beograda i okoline). Cilj ove radionice jeste da srednjoškolcima pruži uvid u domete društvenog aktivizma, različite aspekte kreiranja društveno angažovanog filma, da ih ohrabri na interkulturalni dijalog, podstakne i podrži u razvijanju ideja.
Projekat Slobodna zona Junior i Fond B92, kao producent filma, dobili su 2010. godine godišnju nagradu Ministarstva rada i socijalne politike u kategoriji “Najbolji dokumentarni film ili TV emisija o seksualno i rodno zasnovanom nasilju” za film tada sedamnaestogodišnjeg Nikole Polića koji je svoju ideju razvio i snimio u okviru ovog projekta. Takođe, dokumentarni filmovi učesnika ovog projekta dobitnici su filmskih nagrada na brojnim festivalima u regionu.
Izbor Nagrade mlade publike, koji je 2012. godina ustanovila Evropska filmska akademija, od 2017. u Srbiji se organizuje u saradnji sa programom Slobodna zona Junior. Reč je o prestižnom filmskom događaju za osnovce uzrasta od 12 do 14 godina, koji se jednom godišnje paralelno odvija u više od 30 evropskih gradova, a za cilj ima da mlade zainteresuje za evropske priče, ljude, kulturu, društvo, izgradi mostove za razmenu različitih gledišta, poveća svest o važnim društvenim pitanjima, podstakne osećaj zajedništva, razumevanja i tolerancije.
Od 2017. godine pokrenut je i projekat Putujući bioskop “Slobodne zone Junior“ sa radionicom medijske pismenosti i video izložbom učeničkih radova u okviru kojeg je prethodnih godina preko 1700 srednjoškolaca iz više od 40 mesta u Srbiji imalo priliku da učestvuje na dvočasovnim radionicama vođenim od strane stručnih eksperata Slobodne zone Junior i da uči o medijskoj pismenosti.
U 2020. godini Slobodna zona Junior otpočela je sa realizacijom dva velika projekta Naše razlike su naša snaga i How Do I See You?
Projekat Naše razlike su naša snaga za cilj ima da doprinese podsticanju, unapređenju i promovisanju vrednosti jednakosti, multikulturalizma, prihvatanja drugog i drugačijeg i poštovanja kulturne raznolikosti među mladima u Srbiji. Projekat je direktno uključio 90 izabranih mladih kreativaca uzrasta od 15 do 26 godina koji žive na teritoriji Republike Srbije.
U zavisnosti od njihovog interesovanja, jedan deo mladih učestvovao je u Kampovima društveno-angažovanog filma Slobodne zone Junior koji su rezultirali proizvodnjom 12 dokumentarnih ostvarenja, dok drugi deo njih učestvuje u Radionicama za facilitaciju dijaloga na teme pokrenute u filmovima nastalim u okviru projekta.
Dokumentarni filmovi praćeni razgovorima nakon projekcija biće prikazivani od proleća do jeseni 2022. godine na posebno organizovanim filmskim događajima u srednjim školama i lokalnim organizacijama u 60 mesta u Srbiji. Projekcije će biti deo šire kampanje za podizanje svesti o važnosti negovanja kulturne raznolikosti i multikulturalizma.
Proizvedeni filmovi, zajedno sa predloženim modelima njihove upotrebe u edukaciji, biće dostupni i na posebnoj platformi koja će predstavljati dragocenu bazu resursa za korišćenje filma kao sredstva za podizanje svesti o važnosti multikulturalizma. Projekat je finansiran od strane Evropske unije u okviru programa Podrška civilnom društvu Delegacije Evropske unije u RS, a sufinansiran je od strane Ambasade Sjedinjenih Američkih Država u Beogradu i Ministarstva za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog RS.
How do I see you? je sveobuhvatan program mobilnosti i razmene mladih kreativaca, filmejkera i influensera iz Srbije i sa Kosova* koji doprinosi jačanju međusobne saradnje na polju kulture, umetnosti, filma, medija, ljudskih prava i aktivizma.
U svom segmentu mobilnosti projekat podrazumeva upoznavanje mladih od 18 do 25 godina iz Srbije i sa Kosova* i njihovo aktivno učešće na radionicama i studijskim posetama čiji je fokus istraživanje, razmena mišljenja i ideja, razvoj medijske i filmske pismenosti, ali i otkrivanje zajedničkih ciljeva, problema i iskustava – uz korišećnje videa kao medija za kreativno izražavanje.
Kroz projekat se realizuje ukupno 6 kampova kulturne razmene u kojima će mladi iz Srbije i sa Kosova* biti podstaknuti na međusobnu saradnju i dijalog, ali i to da jedni druge bolje upoznaju i kreativno se izraze kroz dvominutne videe o tome kako vide jedni druge. Projekat Kako te vidim? Zajednički sprovode Dokufest, program Slobodna zona Junior (Fond B92) i Filmski festival Slobodna zona, uz finansijsku podršku Evropske unije.
U 2022. godini nastavljamo sa radom na pomenutim projektima i razvijamo nove, sa velikim entuzijazmom i verom u unapređenje obrazovanja kroz korišćenje inovativnih i kreativnih alata u nastavi.